صراط مستقیم

 بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ 

أَ فَمَنْ یَمْشِی مُکِبًّا عَلى وَجْهِهِ أَهْدى أَمَّنْ یَمْشِی سَوِیًّا عَلى صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ *

به نام خداوند بخشنده بخشایشگر 

آیا کسی که به رو افتاده حرکت می‏کند به هدایت نزدیکتر است یا کسی که راست‏ قامت در صراط مستقیم گام برمی‏دارد؟! * « سورهُ الملک آیه ۲۲ »

تفسیر نمونه

آیا کسی که به رو افتاده حرکت می‏کند به هدایت نزدیکتر است یا کسی که راست‏ قامت در صراط مستقیم گام برمی‏دارد؟!

تفسیر:

راست‏ قامتان جاده‏ ی توحید

در تعقیب آیات گذشته، پیرامون کافران و مؤمنان، در نخستین آیه‏ی مورد بحث وضع حال این دو گروه را در ضمن مثال جالبی منعکس ساخته، می‏فرماید: «آیا کسی که به رو افتاده حرکت می‏کند، به هدایت نزدیکتر است، یا کسی که راست‏قامت در صراط مستقیم گام برمی‏دارد و پیش می‏رود»؟! ( أفمن یمشی مکباً علی وجهه أهدی أم من یمشی سویاً علی صراط مستقیم).

در اینجا افراد بی‏ایمان و ظالمان لجوج مغرور، به کسی تشبیه شده‏اند که از جاده‏ای ناهموار و پرپیچ و خم، می‏گذرد، در حالی که به رو افتاده، و با دست و پا، یا به سینه حرکت می‏کند، نه راه را به درستی می‏بیند، و نه قادر بر کنترل خویشتن است، نه از موانع با خبر است و نه سرعتی دارد. کمی راه می‏رود و درمانده می‏شود.

ولی مؤمنان را به افراد راست‏قامتی تشبیه می‏کند که از جاده‏ای هموار و صاف مستقیم با سرعت و قدرت و آگاهی تمام، به راحتی پیش می‏رود.

چه تشبیه جالب و دقیقی؟ که آثار آن در زندگی این دو گروه کاملا نمایان است و با چشم خود می‏بینیم.

بعضی مظهر این دو گروه را پیامبر صلی اللَّه علیه و آله و ابوجهل شمرده‏اند، البته اینها مصداقهای روشنی برای آیه‏ی فوق است، ولی عمومیت مفهوم آیه را محدود نمی‏کند.

در تفسیر مکباً علی وجهه، احتمالات متعددی گفته شده:

آنچه با مفهوم لغوی آن سازگارتر است همان است که در بالا گفتیم، و آن کسی است به رو افتاده و با دست و پا و سینه به پیش می‏رود.

ولی بعضی دیگر گفته‏ اند: منظور این است که ایستاده راه می‏رود، اما سر به زیر افکنده، و مسیر خود را به هیچوجه مشاهده نمی‏کند.

در حالی که بعضی دیگر معتقدند: منظور کسی است که تعادل خود را حفظ نمی‏کند، چند گام پیش می‏رود، بر زمین می‏خورد و برمی‏خیزد، و این وضع پی‏درپی تکرار می‏شود.

از بعضی از کلمات راغب در مفردات نیز چنین برمی‏آید که منظور کسی است که تمام توجهش به وضع خویش است، و از غیر خود غافل است، ولی معنی اول به قرینه مقابله با وضع مؤمنان که از آن تعبیر به «سویاً» شده است، مناسبتر به نظر می‏رسد.

و به هر حال آیا این وضع کافر و مؤمن در آخرت است؟ یا در هر دو جهان؟ دلیلی بر محدود بودن معنی آیه در دست نیست، آنها هم در زندگی دنیا چنینند و هم در آخرت.

آری افراد بی‏ ایمان چون خودخواه و خودپرست و لجوجند، و جز منافع مادی و زودگذر خویش را نمی‏بینند، و از آنجا که مسیر آنها مسیر هواپرستی است، به کسی می‏مانند که از سنگلاخی عبور می‏کند در حالی که بر سینه و دست و پا می‏خزد، اما کسانی که در پرتو ایمان از قید هوای نفس رسته‏اند بینشی عمیق، و مسیری صاف و روشن دارند.

منبع : تفسیر نمونه ، اثر مرجع عالیقدر اسلام آیت الله مکارم شیرازى

در همین زمینه:

دریافت فایل صوتی تفسیر آیه ۲۲ سوره ملک ( مفسر : آقای دکتر محمد علی انصاری )

With more and more education components being dictated at the state and federal level such as the common core standards many teachers are left pay to write paper feeling like they no longer have a voice in their own schools.